Psikoloji ve davranışsal ekonomide Endowment Effect diye bir kavram var.
İnsanların sahip oldukları bir nesneyi ellerinde tutmaya olan meyillerinin, ona sahip olmadıklarında onu elde etmeye olan meyillerinden daha yüksek olduğunu söyler.
Değerleme paradigmasında, insanların bir nesneyi elde etmek için maksimum ödeme istekliliği (WTP), tipik olarak, aynı nesneye sahip olduklarında aynı nesneden vazgeçmek için kabul etmeye istekli oldukları en düşük miktardan (WTA) daha düşüktür. ek, veya öğe yalnızca birkaç dakika önce alınmış olsa bile. Bu karışık cümle size şunu var: Diyelim ki 100 TL ye bir vazo var, ancak sizin buna ₺100 ödeme isteğiniz, bu vazo sizde olsaydı bunu 120 ye satma isteğinizden daha düşük olacakır.
Değişim paradigmasında, bir mal verilen insanlar, onu benzer değerdeki başka bir malla takas etmeye isteksizdir. Örneğin, ilk önce bir İsviçre çikolatası verilen katılımcılar genellikle bunu bir kahve kupasıyla takas etmeye isteksizken, kahve kupasını ilk verilen katılımcılar genellikle onu çikolatayla takas etmeye isteksizdi.
Algılanan Değer Üzerine Araştırmalar
Literatürdeki en ünlü örneklerden biri, Daniel Kahneman, Jack Knetsch ve Richard Thaler tarafından yapılan ve katılımcılara bir kupa verildiği ve ardından onu satma veya eşit değerli bir alternatifle takas etme şansının sunulduğu bir çalışmadır. . Kupanın mülkiyeti kurulduktan sonra katılımcıların kupa için tazminat olarak talep ettikleri miktarın, kupayı almak için ödemek istedikleri miktarın yaklaşık iki katı olduğunu buldular.
Bağış etkisinin diğer örnekleri arasında, katılımcıların NCAA final dört turnuva biletleri için varsayımsal satış fiyatlarının varsayımsal satın alma fiyatlarından 14 kat daha yüksek olduğunu bulan Ziv Carmon ve Dan Ariely’nin çalışmaları yer alıyor. Ayrıca, Hossain ve List’in 2010’da Economist’te tartışılan çalışması, işçilerin geçici olarak kazanılmış bir ikramiyenin sahipliğini sürdürmek için, henüz kazanılmamış potansiyel bir kazanç olarak çerçevelenen bir ikramiye için yaptıklarından daha fazla çalıştığını gösterdi.